گر فکر می‌کنید که با گذشت ۳۰ سال از ظهور رابط‌های گرافیکی ویندوزی بخش Command Prompt یا همان خط فرمان که قبلاً به نام DOS prompt شناخته می‌شد دیگر عملاً بازنشسته شده است، باید بگوییم نه، و برای این جواب دلیل خوبی داریم. اگرچه که بسیاری از کارکردهای خط فرمان ویندوز اکنون با آیکن‌ها و کاشی‌های گرافیکی جایگزین شده است، ولی همه‌ی متخصصان IT می‌دانند که هنوز بعضی از دستورات DOS بهتر و سریع‌تر هستند.
لازم نیست همه‌ی کاربران بنشینند و کل دستورات خط فرمان را یاد بگیرند (اگر می‌خواهید میتوانید نگاهی به لیست الفبایی آن بیاندازید)، ولی چند ترفند و دستور محدود وجود دارد که بهتر است آن‌ها را بلد باشید.
در ویندوز ۱۰ برای دسترسی به خط فرمان باید بر روی دکمه‌ی استارت کلیک راست کرده و گزینه‌ی Command Prompt را انتخاب کنید. برای جلوگیری از مشکلات مربوط به مجوزهای دسترسی، حساب کاربری شما حتماً باید مجوزهای مدیریتی لازم را داشته باشد.
البته امکان دارد که به زودی PowerShell جایگزین Command Prompt شود، چون این رابط به عنوان رابط منتخب برنامه نویسی DOS در ویندوز ۱۰ است، ولی شما دستورات زیر را میتوانید در هر ابزاری که بخواهید اجرا کنید.
۱. رفع مشکل قطع و وصل شدن اینترنت: ipconfig
من به عنوان یک تکنسین کامپیوتر، هر بار که به مشکل قطع و وصل شدن اینترنت بر می‌خورم، اولین کاری که می‌کنم این است که کانکشن را با استفاده از این دستور ریست می‌کنم. این کار به وسیله‌ی دستور ipconfig /release انجام می‌شود و کانکشن را رها می‌کند (پس اگر می‌خواهید اینترنت‌تان قطع نشود فعلاً این کار را نکنید). سپس دستور ipconfig /renew را وارد می‌کنم تا اتصال با یک آدرس IP جدید مجدداً برقرار شود.
اگر دستور ipconfig را به تنهایی تایپ کنید، جزئیات مربوط به اتصال اینترنت شما به نمایش در می‌آید. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این اطلاعات آدرس گذرگاه است که در واقع همان آدرس IP روتر شما می‌باشد. این آدرس را در مرورگر وارد کنید تا به پنل مدیریتی روتر خود دست یابید.
۲. بررسی کانکشن: ping
همه‌ی ما تا به حال با زمان‌هایی که اتصال برقرار است ولی سایت باز نمی‌شود روبرو بوده‌ایم. جایی که نمی‌دانیم مشکل از اینترنت ماست یا از سایت موردنظرمان. در این مواقع من معمولاً سعی می‌کنم گوگل را پینگ کنم تا ببینم که آیا اینترنت من امکان وصل شدن به سایت‌های خارجی را دارد یا نه.
شما هم میتوانید پنجره‌ی Command Prompt را باز کرده و عبارت ping www.google.com را تایپ کنید. این دستور بسته‌های اطلاعاتی کوچکی را به سرور گوگل می‌فرستد و منتظر پاسخ می‌ماند، سپس به شما می‌گوید که جابجایی این بسته‌ها چقدر طول کشیده و آیا بسته‌ای در این میان گم شده است یا نه. اگر اینترنت شما مشکلی نداشته باشد، بسته‌ها در یک زمان کوتاه (معمولاً چند ثانیه) با موفقیت به مقصد می‌رسند و بدون این که بسته‌ای گم شود (Lost)، به کامپیوتر شما پاسخ داده می‌شود.
۳. تصحیح فایل‌های سیستمی معیوب: sfc (System File Checker)
دستور System File Checker فایل‌های سیستمی معیوب را پیدا و تصحیح می‌کند. معمولاً به کسانی که نمی‌توانند مشکل سیستم‌شان را پیدا کنند پیشنهاد می‌کنم از این دستور استفاده کنند؛ چون این دستور حداقل کاری است که در مقابله با عملکرد غیرعادی سیستم می‌توان انجام داد.
برای مثال یکی از خوانندگان ما اخیراً با استفاده از این دستور موفق به حل مشکلی شد که باعث شده بود یکی از آیکن‌های نوار وظیفه‌ی سیستم غیب شود. او این مشکل را با اجرای دستور sfc /scannow حل کرد. اجرای این دستور بسته به وضعیت سیستم ممکن است ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بکشد.
۴. بررسی پر جزئیات وضعیت راندمان انرژی سیستم: powercfg
یکی از چیزهایی که در مورد خط فرمان کمتر شناخته شده توانایی آن در تحلیل و تجزیه‌ی رفتارهای کامپیوتر شما مثل روش مصرف انرژی آن است. اگرچه که این قابلیت برای مدیریت انرژی باتری لپتاپ خیلی مفیدتر است، ولی کاربران کامپیوترهای رومیزی هم می‌توانند نگاهی به راندمان مصرف انرژی سیستم خود داشته باشند.
محیط خط فرمان را باز کرده و دستور powercfg /energy را تایپ کنید. اکنون سیستم عامل مصرف انرژی سیستم را در عرض ۶۰ ثانیه تحلیل کرده و جواب را به صورت گزارشی مفصل در پوشه‌ی System32 کامپیوتر ذخیره می‌کند.
علاوه بر این با استفاده از دستور powercfg /batteryreport هم میتوانید همه‌ی جزئیات مربوط به باتری سیستم مثل سطح باتری در بازه‌های زمانی مختلف و مقدار زمانی که در آخرین دفعه طول کشیده تا باتری خالی شود را ببینید. البته دستور powercfg کاربردهای خیلی بیشتری دارد، ولی ما به همین دو قابلیت که کاربردی‌تر هستند بسنده می‌کنیم.
منبع: PCWORLD