با سلام بر رهروان راستین قرآن کریم، آنانی که
همة ایام را در حال تعلیم و تعلّم و به کارگیری احکام نورانی قرآن بوده و در
اعتلای هر چه بیشتر قرآن کریم و نظام قرآنی جمهوری اسلامی تلاش و کوشش می‌کنند.
سلام به تمام پاسداران قرآن، آنان که قرآن را در سینه‌های خود از حفظ
داشتند و در نبرد با اهریمنان و مستکبران، محافظ قرآن شدند.سلام و درود بر حضرت
امام خمینی(قدس سره)، آن بزرگ پاسدار قرآن که راه و رسم حفاظت و محافظت از قرآن را
به ما آموخت.
هدف از تهیة این مجموعه، آموزش علم «تجوید» است. علم تجوید، طرز تلفظ
صحیح حروف و کلمات قرآن را به ما می‌آموزد که نتیجة آن صحیح خواندن و عدم تغییر
معانی آیات می‌باشد؛ همچنین با رعایت دستورهای تجویدی می‌توان قرآن را به طرز
دلنشین و زیبا قراءت کرد. این مسأله در آیات قرآن و احادیث زیادی اشارت رفته است که
در اینجا چند مورد به عنوان زینت کلام یاد می‌شود: «وَرَتِّلِ الْقُرآنَ
تَرْتیلاً» قرآن را به طور شمرده و روشن بخوان.
از این کلام امیرمؤمنان ـ علیه السّلام ـ نتیجه گرفته می‌شود که ترتیل همان علم تجوید است که در برگیرندة صحیح اداء کردن حروف (و در نتیجه صحیح خواندن کلمات و تغییر ندادن معانی آیات) و رعایت قواعد وقف و ابتدا می‌باشد.
رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: اِقْرَؤُوا الْقُرآنَ بِاَلْحانِ الْعَرَبِ وَ اَصْواتِها؛[2] قرآن را با لهجه و صوت عربی بخوانید.
از این رو روانیست قرآن را با لهجه و لحن غیر عربی خواند. اگر بخواهیم قرآن را با لحن و صوت عربی بخوانیم باید علم تجوید بدانیم.
پیامبر اسلام در جای دیگر می‌فرماید: لِکُلِّ شَیءٍ حِلْیَةٌ وَ حِلْیَةُ القرآنِ الصَّوْتُ الْحَسَنُ؛[3] برای هر چیزی زینتی است و زینت قرآن صدای نیکو است.
|
اشتباه |
صحیح |
|
هَمْد = هلاک شده |
حَمْد = ستایش |
|
سَمَد = کود زراعتی |
صَمَد = بی‌نیاز |
|
سَلِّ = شمشیر بکش |
صَلِّ = درود فرست |
یک نکته مهم:
به نظر می‌رسد دانستن مقداری از قواعد علم تجوید (بعضی از مخارج حروف
و برخی از صفات) برای هر مسلمانی لازم است؛ چرا که هر کسی موظف است حداقل؛ نمازهای
پنج‌گانة خود را صحیح بخواند و این جز با دانستن مقداری از این علم شریف میّسر
نیست؛ زیرا نمازهایی که حروف و کلمات آن به طور صحیح ادا نشود؛ مقبول درگاه الهی
نیست. در این رابطه نظر خوانندگان محترم را به مسألة شماره 1000
رساله حضرت امام خمینی(قدس‌سرّه) جلب می‌نماییم: «اگر یکی از کلمات
حمد یا سوره را نداند، یا عمداً آنرا نگوید یا به جای حرفی، حرف دیگر بگوید مثلاً
به جای «ض»، «ظ» بگوید یا جایی که باید بدون زیر و زبر خوانده شود، زیر و زبر
بدهد، یا تشدید را نگوید، نماز او باطل است.»
حالا با توجه به فتوای حضرت امام(ره) و دیگر مجتهدان یادآور می‌شویم
که هنگام تلفّظ بعضی از حروف باید دقّت داشت که با حروف مشابه خود اشتباه نگردد؛
زیرا باعث تغییر معنای کلمه می‌شود. در ذکرهای نماز، چنین کلماتی یافت می‌شود که
باید آنها را به طور صحیح ادا کرد وگرنه نماز باطل می‌شود. برای نمونه به چند مورد
اشاره می‌کنیم:
خداوند همة ما را عالم و عامل به قرآن بگرداند و قلبهای ما را ظرف
معارف قرآن قرار دهد و به نور قرآن منّور بگرداند.
قابل ذکر است که مجموعه مذکور برگرفته ار کتاب
آموزش تجوید،نوشته آقایان شهیدی، حبیبی و علامی است.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . حلیه القرآن، «2»، ص 23.
[2] . اصول کافی، مترجم، ج 4، کتاب فضل‌القرآن.
[3] . قرآن در احادیث اسلامی، ص 58.